Zaburzenia wzroku u osób starszych- co robić?
Wraz z wiekiem starzeją się u każdego człowieka wszystkie, tkanki i narządy. Dotyczy to także narządu wzroku. W wieku około 65 lat u mniej więcej co trzeciej osoby rozwijają się różne patologie oczu. Wiele chorób oczu może wystąpić w każdym wieku.
Najczęściej jednak częściej występują u osób w starszym wieku. Istnieją niektóre choroby oczu związane z wiekiem, które rozwijają się u osób starszych i mogą prowadzić do ślepoty.
Okulistyka w XXI wieku bardzo się rozwinęła i jest to jedna z najbardziej zaawansowanych dziedzin medycyny, która oferuje różne metody leczenia chorób oczu. Okulistyka daje nadzieję ludziom tracącym wzrok w tym terapie chirurgiczne, jak i terapeutyczne. Dlatego nie można zaakceptować i godzić się z utratą widzenia.
Wady wzroku w każdym wieku znacząco pogarszają jakość życia, a u osób starszych prowadzą do izolacji społecznej, zwiększają ryzyko upadków i złamań.
Zaburzenia wzroku u osób starszych, najczęstsze choroby
Lekarze rozróżniają zmiany w oczach związane z wiekiem, są to naturalne zmiany, które pojawiają się gdy jesteśmy coraz starsi. Zmiany zachodzące w oku, wraz z wiekiem nie są groźne i nie trzeba ich leczyć poza dobraniem odpowiednich szkieł. Natomiast choroby oczu związane z wiekiem mogą prowadzić do całkowitej utraty wzroku i wymagają stałego monitorowania i leczenia.
Okuliści wyróżniają kilka głównych chorób narządu wzroku, z którymi najczęściej borykają się osoby starsze. Do takich chorób należy między innymi zaliczyć:
Suche oczy i zaćma. Występują także i inne choroby, które zostaną omówione w oddzielnym artykule.
Suche oczy- objaw ten może wystąpić z powodu naturalnego zmniejszenia produkcji łez. Jeśli oczy stają się zmęczone, swędzą lub łzawią, a wieczorem czytanie staje się całkowicie niemożliwe, może to być zespół suchego oka. Nie należy tego lekceważyć. Z czasem ten nieprzyjemny stan prowadzi do ciągłego podrażnienia, a nawet pojawienia się blizn na rogówce. Jest to dość powszechny problem oczu. Zaburzenia wzroku u osób starszych są niebezpieczne, ponieważ powodują wiele powikłań. Choroba suchych oczu powoduje, że rogówka staje się podatna na infekcje i procesy zapalne oraz pogarsza komfort widzenia.
Jakie są objawy?
Następujące objawy wskazują na możliwy zespół suchego oka: pieczenie, swędzenie oczu, zmęczenie, ból oczu, pulsacja, uczucie suchości, zwiększona wrażliwość na światło, rozmazany obraz, uczucie piasku w oczach, zaczerwienienie gałek ocznych, płaczliwość jest również objawem tego zespołu.
Co powoduje suchość oczu?
Telefony typu smartfon lub podobny i monitory w komputerach, TV. Rzadziej mrugamy przed monitorem, przez co film łzowy zbyt szybko wyparowuje i nie ma czasu na regenerację.
Szkła kontaktowe. Można, temu zapobiec dobierając specjalne soczewki kontaktowe.
Wiek- osoby starsze. Zespół ten jest typowy dla osób po 50. roku życia, u których zmniejsza się wytwarzanie łez.
Menopauza (klimakterium). Zmiany hormonalne wpływają na produkcję płynów obmywających gałkę oczną.
Klimatyzacja i grzejniki, które wysuszają powietrze w pomieszczeniu. Zmniejszają jego wilgotność, powodując szybsze wysychanie powierzchni oka. Z tego samego powodu osoby często podróżujące cierpią na zespół suchego oka.
Palenie papierosów
Choroby ogólnoustrojowe, jak cukrzyca, choroby tarczycy, toczeń, reumatoidalne zapalenie stawów.
Leki takie jak przeciwhistaminowe, leki na nadciśnienie, leki przeciwdepresyjne.
Problemy z powiekami, takie jak zapalenie powiek, które blokuje gruczoły Meiboma, zakłócając produkcję mucyny.
Zaburzenia wzroku u osób starszych, jak diagnozować?
Zanim kupisz lek na własną rękę na podstawie reklam, ważne jest, aby zrozumieć przyczynę dyskomfortu, czyli poddać się badaniu u okulisty, który stwierdzi, co jest przyczyną problemu. Oprócz badania lekarz za pomocą specjalnych testów analizuje produkcję łez. W zależności od przyczyny i nasilenia objawów leczenie zespołu suchego oka przebiega w następujących kierunkach:
Zwiększenie wydzielanie naturalnych łez, nawilżanie powierzchni oka sztucznymi łzami, spowalnianie parowania filmu łzowego. W ciężkich przypadkach kanały łzowe są blokowane silikonowymi zatyczkami, które zatrzymują płyn na rogówce.
Jak zapobiegać zespołowi suchego oka?
Osoby starsze, które chcą zachować zdrowy wzrok i uniknąć przykrych objawów „suchego oka”, powinny przestrzegać poniższych zasad:
Delikatnie mycie powiek, aby zapobiec stanom zapalnym
Masaże - wykonywanie delikatnych masaży powiek palcami. Usunie to nadmiar wydzieliny z gruczołów
Uzupełnianie diety o produkty bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3
Ograniczać czas przed monitorem,
Ćwiczenia oczu - przewracanie oczami w różnych kierunkach
Co roku wykonywać badania kontrolne, aby zaburzenia wzroku u osób starszych nie powodowały poważnych powikłań
Zaćma jest następną z poważnych zaburzeń wzroku u osób starszych
Każde zmniejszenie przezroczystości soczewki, częściowe lub całkowite i występujące u osób starszych nazywa się zaćmą. Choroba ta zwykle rozwija się stopniowo i we wczesnych stadiach nie powoduje dyskomfortu. W odpowiednim czasie leczenie zmętnienia soczewki jest kluczem do wyeliminowania ryzyka ewentualnych powikłań pooperacyjnych. Sztuczna soczewka wszczepiana zapewnia, doskonałą jakość widzenia na różnych dystansach co pozwala nie tylko przywrócić pacjentowi wcześniejszy wzrok, ale także go poprawić. Nowoczesne chirurgiczne metody usuwania zaćmy należą do najbardziej zaawansowanych w okulistyce.
Przyczyny rozwoju zaćmy
W starszym wieku główną przyczyną, jaką są zaburzenia wzroku u osób starszych, są zmiany zachodzące w soczewce na poziomie biochemicznym. Proces ten jest głównie związany z nieodpowiednim żywieniem. Ubogie produkty, które spożywamy pozbawione wartościowych składników, takich jak witaminy, mikro i makroelementy. Choroba rozwija się nie w wyniku starzenia się organizmu, ale w wyniku zmian, jakie wraz z wiekiem zachodzą w organizmie. Niektóre z tych zmian mogą wystąpić w wieku 40-50 lat, wszystko zależy od indywidualnych cech każdej osoby, a także wielu innych czynników. Na podstawie klasyfikacji i statystyk zaćma jest zwykle uważana za chorobę osób starszych. Istnieje jednak wiele czynników przyczyniających się do rozwoju choroby:
- zaburzenia układu hormonalnego
- cukrzyca, zaburzenia metaboliczne,
- niektóre formy niedoboru witamin,
- niektóre patologie narządu wzroku,
- długotrwałe przyjmowanie niektórych leków.
Jakie są objawy zaćmy?
Głównym i najczęstszym objawem zaburzenia wzroku u osób starszych, w tym zaćmy jest wada wzroku, która objawia się zasłoną przed oczami. Objaw ten bezpośrednio wskazuje na zmętnienie soczewki i towarzyszy mu spadek ostrości wzroku. Większość pacjentów opisuje ten objaw tak, jakby patrzył na świat przez zamglone szkło, zamgloną zasłonę. Często pacjent przez długi czas nie zauważa, że jego wzrok się pogorszył, ponieważ oko, które widzi lepiej, kompensuje różnicę w widzeniu. W celu autodiagnozy lekarze zalecają zamykanie oczu pojedynczo i sprawdzanie wzroku każdym okiem osobno. Istnieją bezpośrednie objawy kliniczne rozwoju zaćmy i wtórne objawy. Głównym objawem jest wciąż to samo niewyraźne widzenie.
Jeśli zauważysz następujące objawy zaćmy, jest to sygnał, aby udać się na badanie do lekarza okulisty:
- aureole lub smugi/mgła wokół źródeł światła
- blaknięcie kolorów
- rozmazany obraz
- blade kolory
- dwoistość obiektów lub obrazów
- rozmyte, rozmyte kontury otaczających rzeczy
- słaba widoczność o zmierzchu i w nocy
- wady wzroku trudne do skorygowania.
Zaburzenia wzroku u osób starszych, jak zdiagnozować zaćmę?
Zastosowanie nowoczesnego sprzętu i zaawansowanych metod diagnostycznych umożliwia wykrycie zaćmy już we wczesnym stadium. Już przy pierwszych objawach choroby zalecamy kontakt ze specjalistami, wbrew powszechnemu przekonaniu nie należy czekać, aż zaćma „dojrzeje” i osiągnie dojrzałość.
Przeprowadzane są następujące badania:
biomikroskopia oka przy użyciu lampy szczelinowej ocenia budowę struktur oka oraz pozwala postawić diagnozę,
badanie dna oka,
oznaczanie ciśnienia wewnątrzgałkowego przy użyciu nowoczesnego sprzętu,
określenie ostrości i pól widzenia.
Lekarze wykonują także obliczenia parametrów przyszłej sztucznej soczewki przy użyciu specjalistycznego sprzętu.
Jak się leczy zaćmę?
Należy podkreślić, że w medycynie nie da się leczyć zaćmy bez operacji. Lekarze stosują, leczenie zintegrowane włączając leki spowalniające zmętnienie soczewki, jednak leki nie mogą odwrócić samego procesu i wyleczyć zaćmę. Z tego powodu zaburzenia wzroku u osób starszych, jaką jest zaćma leczy się skutecznie metodą ultradźwiękową fakoemulsyfikacyjną.
Ultradźwięki „miażdżą” zmętniałą soczewkę, usuwa się jej pozostałości, a na jej miejsce zakłada się sztuczną soczewkę. Wykonuje się go za pomocą ultradźwięków poprzez mikronakłucie o średnicy 1–2 mm. Pacjent nie ma żadnych nacięć ani szwów. Zabieg trwa 15-20 minut, jest całkowicie bezbolesna i dobrze tolerowana przez osoby starsze. Operacja wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym przy użyciu kropli znieczulających. Jest to jedna z najpopularniejszych i najskuteczniejszych procedur w okulistyce.
Jakie wybrać soczewki do korekcji wzroku?
Istnieje kilka typów soczewek:
Soczewki jednoogniskowe asferyczne, które zapewniają najlepszą jakość widzenia na odległość blisko lub daleko. Po wszczepieniu takich soczewek pacjenci muszą używać okularów do czytania lub widzenia na odległość.
Soczewki wieloogniskowe - pozwalają pacjentowi widzieć wyraźnie na różne odległości (bliskie, pośrednie i w dali) oraz zmniejszy lub wyeliminuje całkowicie potrzebę noszenia okularów po zabiegu. Soczewki trójogniskowe asferyczne to najbardziej zaawansowane soczewki w chirurgicznym leczeniu zaćmy.
Soczewki toryczne - umożliwiają uzyskanie wysokiej ostrości wzroku pacjentom z zaćmą, którzy wymagają także korekcji pierwotnego astygmatyzmu rogówki.
Czytaj więcej o soczewkach torycznych
Zaburzenia wzroku u osób starszych można skorygować wybierając odpowiednią sztuczną soczewkę wewnątrzgałkową i zdecydować o możliwości operacji. O wszystkim decyduje okulista wraz z pacjentem.
Przeciwwskazania do usunięcia zaćmy
Jedyną skuteczną metodą leczenia tej choroby jest chirurgiczne usunięcie zaćmy i wymiana soczewki oka na soczewkę wewnątrzgałkową. Istnieją jednak przeciwwskazania do zabiegu, takie jak:
Zakaźne choroby oczu
Zwiększone ciśnienie wewnątrzgałkowe w niewyrównanej jaskrze
Zaostrzenie różnych patologii somatycznych
Ciężkie postacie cukrzycy
Procesy onkologiczne, zwłaszcza te, którym towarzyszy powstawanie nowotworów i przerzutów
Stwardnienie rozsiane (SM), ciężkie stadia.
Zapobieganie zaćmie
Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo rozwoju choroby, a także zminimalizować zaburzenia wzroku u osób starszych lekarze okuliści zalecają:
używaj dobrych okularów przeciwsłonecznych, które chronią przed negatywnym działaniem promieniowania ultrafioletowego,
Zdrowo jedz, dbaj o to, aby w diecie regularnie znajdowały się produkty bogate w witaminy i mikroelementy korzystne dla wzroku,
Nie pal papierosów, nie nadużywaj alkoholu, narkotyków,
Wykonuj kontrolne badania diagnostyczne,
Ćwicz wzrok,
Wczesna diagnostyka chorób oczu kluczem do skutecznego leczenia.
Jakie są ograniczenia po operacji?
W pierwszym miesiącu należy zakraplać przepisane krople i zachować się ostrożniej: nie chodzić na basen, nie przebywać w zakurzonych pomieszczeniach, nie pracować w ogrodzie.
Zaburzenia wzroku u osób starszych, a powrót zaćmy
Zaćma wtórna może powstać kilka lat po zabiegu, jednak zależy to od indywidualnych cech organizmu i jakości sztucznej soczewki. Zaćma wtórna to zmętnienie tylnej ściany soczewki, leczy się ją w ciągu kilku minut laserem. Zabieg jest bezbolesny i nie powoduje powikłań, a jego skuteczność wynosi 100%.
Przydatne linki