Zwyrodnienia kręgosłupa, jak zdiagnozować problem i co robić?
Osoby w różnym wieku coraz częściej mają problemy z kręgosłupem. W wielu przypadkach jest to naturalne zużycie więzadeł, chrząstek, kości, zaburzeń procesów metabolicznych i przepływu krwi. Kiedy układ ruchowy zaczyna działać nieprawidłowo, prowadzi to do obniżenia jakości życia.
Jeśli zauważamy w starszym wieku jakieś problemy ruchowe, które powodują ból, dyskomfort trzeba podjąć jak najszybsze działania, które zdiagnozują problem.
Jeśli nie nastąpi w odpowiednim czasie pomoc medyczna czy rehabilitacyjna, zmiany w kręgosłupie mogą prowadzić do jeszcze większych powikłań i niepełnosprawności.
Aby zdiagnozować oznaki procesów zwyrodnieniowych w kręgosłupie, należy umówić się na wizytę do ortopedy i neurologa. Na podstawie badań przeprowadzanych przez lekarza specjalistę z pomocą RTG, RM, tomografii, badań laboratoryjnych i badania neurologicznego lekarz określi stopień zwyrodnienia i zaleci odpowiednie leczenie.
Zwyrodnienia kręgosłupa, jakie są objawy?
W początkowych etapach zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa nie dają się dokuczliwych objawów. Na obecność procesów zwyrodnieniowych w kręgosłupie może wskazywać dyskomfort w szyi, klatce piersiowej, dolnej części pleców, sztywność ruchu i bolesne odczucia, promieniujący ból ręki i nogi, ból spowodowany napięciem mięśni pleców, nerwobóle międzyżebrowe. Osoby cierpiące na zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego odczuwają ból.
Istnieje kilka etapów zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa lędźwiowego.
Najczęściej występujące objawy to:
Silny ból w okolicy lędźwiowej i promieniujący w dół. Poczucie dyskomfortu jest tak silne, że osoba przyjmuje wymuszoną pozycję, ograniczając swoje ruchy.
Ograniczona mobilność, problemy z chodzeniem- osoba chora odczuwa lumbago i mrowienie w nogach.
Zaburzenia krążenia. Skurcze i drętwienie nóg są nieuniknione.
Zaburzenia neurologiczne, może dojść do paraliżu w zaawansowanych zwyrodnieniach.
Większy dyskomfort podczas siedzenia niż podczas stania lub chodzenia.
Gdy zwyrodnienia kręgosłupa narastają, dochodzą inne objawy już bardziej wyraźne i dokuczliwe. Najbardziej charakterystycznym, jaki można zauważyć, jest ból. Może zająć całą szyję, przejść do tyłu głowy i promieniować do ramion, dolnej części pleców, bioder i nóg. Często podczas skurczu mięśni osoba dotknięta zwyrodnieniem po prostu nie może się poruszać, jakby (potocznie mówiąc) coś “rąbło” i wtedy zaczyna się problem z chodzeniem, siedzeniem, spaniem. Oprócz bólu o różnym natężeniu i sztywności osoba chora może odczuwać regularne bóle głowy, zwiększone zmęczenie, osłabienie i brak koordynacji ruchowej.
Wszystko to dzieje się z powodu zaburzeń neurologicznych i naczyniowych. W końcu zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa przybierają, na sile co może prowadzić do uszkodzenia korzeni nerwowych i naczyń krwionośnych.
Uszkodzony nerw można rozpoznać po następujących oznakach:
Ból głowy
Wysokie ciśnienie krwi
Poranne zawroty głowy
upośledzenie pamięci
Upośledzenie słuchu
Zmniejszona uwaga
Hałas w uszach
Drętwienie kończyn
Zmniejszona wrażliwość dłoni
Osłabiony wzrok
Niewyjaśnione nudności.
Aby nie doprowadzić choroby do skrajności, należy podjąć diagnostykę, która jest podstawą dobrze dobranego leczenia. Nie wolno samemu bez badań i pewnej diagnozy podejmować zabiegów, ponieważ można sobie więcej zaszkodzić. Jeśli zignorujesz chorobę na wczesnym etapie, możesz później wylądować na wózku inwalidzkim.
Zwyrodnienia kręgosłupa- rodzaje zwyrodnień
Wśród najczęstszych schorzeń wywołanych zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa warto zwrócić uwagę na:
Osteochondroza - jest to patologia, która przejawia się w postaci zmniejszenia wysokości krążków międzykręgowych. Na podstawie tego efektu wysokość dysku maleje, następuje jego spłaszczenie lub rozwarstwienie. Z reguły osteochondrozie towarzyszy manifestacja wypukłości, a następnie przepukliny.
Spondyloza - jest to choroba polegająca na zniszczeniu tkanki włóknistej krążków międzykręgowych i proliferacji tkanki kostnej. Choroba charakteryzuje się marginalnym rozrostem kości, taki wzrost nazywamy osteofitami. Jeśli zrobisz zdjęcie rentgenowskie, będą wyglądać jak pionowe kolce. Stan powoduje unieruchomienie okolicy kręgosłupa. Tworzenie się osteofitów jest najczęściej charakterystyczne dla osób starszych.
Spondyloartroza - jest to artroza stawów międzykręgowych (zniszczenie stawów międzykręgowych). Choroba ta może rozwijać się niezależnie lub być kontynuacją osteochondrozy. Jest to zaawansowany etap osteochondrozy. Wymienione patologie można uznać za podstawowe.
Zwyrodnienia kręgosłupa najczęściej objawiają się w następujący sposób:
Tkanki kręgosłupa pacjenta zaczynają gęstnieć
Następuje zwyrodnienie krążka międzykręgowego
Integralność jądra miażdżystego zostaje naruszona
Tworzą się wypukłości i przepukliny
Tworzą się odrosty - osteofity.
Zaburzenia te charakteryzują się zmniejszeniem elastyczności kręgosłupa, sztywnością ruchów, pojawieniem się drętwienia, bólu. Zmiany zwyrodnieniowe spowodowane są starzeniem się dysków, słabym krążeniem krwi i zaburzeniami metabolizmu w określonym obszarze kręgosłupa.
Zwyrodnienia kręgosłupa, a przyczyny
Zwyrodnienia kręgosłupa najczęściej obserwuje się u osób starszych. W wyniku naturalnego starzenia się organizmu i obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego gęstość tkanek maleje i następuje ich stopniowe niszczenie. Z reguły takie objawy są przewlekłe. Najczęściej choroba dotyka tych, którzy mało się ruszają i dużo siedzą.
Zniszczenie tkanki kręgosłupa może być spowodowane różnymi czynnikami. Wśród najczęstszych warto zwrócić uwagę na:
Pół zgięta pozycja tułowia może powodować rozciąganie mięśni kręgosłupa
Siedzący tryb życia zwłaszcza seniorów powoduje zmniejszenie napięcia mięśniowego
Chodzenie i siedzenie w nieprawidłowej pozycji prowadzą do pogorszenia ukrwienia kręgosłupa, w efekcie do zaburzenia procesów metabolicznych w tkankach. W efekcie dochodzi do osłabienia tkanki chrzęstnej i kostnej, a każdy ruch może prowadzić do mikroskopijnych urazów. Właśnie w tym momencie obserwuje się zmiany zwyrodnieniowe w odcinku lędźwiowym kręgosłupa.
Nieprawidłowe ułożenie kręgów spowodowane predyspozycjami genetycznymi danej osoby
Uszkodzenia mechaniczne lub obrażenia (upadki), a także: zaburzenia hormonalne, ciągły stres, zaburzenia metaboliczne dysku, nadwaga, przeciążenie, obecność patologii zapalnych, niewłaściwa dieta, starzenie się, długotrwałe przebywanie w pozycji zgiętej.
W rzeczywistości przyczyn zwyrodnienia kręgosłupa jest znacznie więcej, niż podano powyżej. Bez względu na przyczynę najważniejsze jest szybkie wykrycie choroby i natychmiastowe leczenie.
Aby zidentyfikować patologie, ważne jest, aby co roku poddawać się badaniom lekarskim. W pierwszych stadiach choroby osoby starsze nie postrzegają tego stanu jako choroby, błędnie myślą, że dyskomfort powstał z powodu przepracowania i wkrótce minie. Dopiero wizyta u lekarza może rozwiać wszelkie wątpliwości.
Diagnostyka, jakie badania wykonać?
Za pomocą różnych badań, takich jak badania obrazowe i laboratoryjne, składające się ze wskaźników serologicznych i biochemicznych, możliwe jest ustalenie prawdziwej przyczyny choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Podczas analizy laboratoryjnej można zidentyfikować następujące wskaźniki patologii:
RF – wskaźnik procesu reumatoidalnego jest to badanie oceniające poziom czynnika reumatoidalnego we krwi. Zalecane jest najczęściej osobom, które borykają się z przypadłościami, takimi jak poranna sztywność stawów, ból stawów, obecność obrzęków i guzów podskórnych, które nie powstały na skutek urazu i są niewiadomego pochodzenia. Najczęściej świadczy o tym, że w organizmie rozwija się stan zapalny, związany albo z chrząstką stawową, albo tkanką łączną.
PTH - (badanie stężenia) jest hormonem przytarczyc, który reguluje metabolizm wapnia. Zaleca się, gdy występuje nadmierna łamliwość kości (kobiety na etapie i po menopauzie). Badanie wykazuje, czy występują zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej w organizmie.
CRP – wskaźnik aktywności zapalnej, wykazuje obecność stanu zapalnego (zapalenie stawów i inne), a także monitoruje proces leczenia.
ASO – marker procesu reumatoidalnego, przeciwciała przeciwko paciorkowcom.
MIOGLOBINA – wskaźnik uszkodzenia mięśni. Podwyższony poziom mioglobiny najczęściej oznacza uszkodzenie mięśni na skutek: urazu, nadmiernego wysiłku fizycznego, zakażenia, zapalenia mięśni, schorzeń mięśni szkieletowych.
KREATYNINA I KWAS MOCZOWY – wskaźniki pracy nerek i procesów metabolicznych.
OSTEOKALCYNA - jest markerem wczesnego stadium osteoporozy, jest najważniejszym białkiem niekolagenowej tkanki kostnej. Świadczy o aktywności osteoblastów. Patologiczne wyniki mogą wskazywać na nowotwór kości.
SRP – Przeciwciała na zapalenie wielomięśniowe jest to marker patologii autoimmunologicznej mięśni. Obserwowane jest postępujące osłabienie siły mięśniowej (rąk, nóg, karku i pleców). Obecność tego markeru wskazuje na znaczne osłabienie siły mięśniowej oraz nieodpowiedniego leczenia.
Zwyrodnienia kręgosłupa- badania RM TK, RTG
RM i TK (tomografia komputerowa) kręgosłupa to dwie główne metody diagnozowania zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa.
TK - tomografia komputerowa kręgosłupa dobrze pokaże zwyrodnienie kości kręgów i ujawni:
strefy wzrostu kości - osteofity
zanik kości – osteoporoza
zapalenie kości i stawów.
RM - rezonans magnetyczny jest metodą priorytetową w diagnostyce zmian zwyrodnieniowych krążków międzykręgowych i stawów kręgowych. Za jego pomocą można ocenić jakość zawartości jądra miażdżystego, miejsce zniszczenia pierścienia, strefę wypukłości i przepuklin, strefę oddzielenia tkanki chrzęstnej stawów.
Oznakami zwyrodnienia kręgosłupa w badaniu RM będą:
Zmniejszenie odległości między kręgami
Przemieszczenie kręgów w prawo i w lewo
Zwyrodnienie zewnętrznych włókien przednich lub bocznych odcinków pierścienia włóknistego
Osteofity na poduszkach kręgowych
Występ i przepuklina w krążkach międzykręgowych
Zapalenie otaczających tkanek, więzadeł i mięśni okołostawowych.
RTG niestety nie dostarcza wystarczających danych na temat stanu tkanek, aby móc jakościowo zdiagnozować te stany we wczesnych stadiach.
Przeciwwskazania do badania rezonansem magnetycznym:
Silne pole magnetyczne tomografu podczas rezonansu magnetycznego kręgosłupa powoduje szereg przeciwwskazań. Zdolność pola do interakcji z obiektami zawierającymi metal, przemieszczania ich z miejsca i zakłócania pracy systemów elektronicznych, ogranicza wykonywanie badań RM u pacjentów, którzy mają wszczepione metalowe implanty.
Jednak w badaniu nowoczesnym rezonansem magnetycznym jest możliwość wykonania badania. W przypadku metalowych elementów w ciele, po przebytych operacjach zabiegach musisz, przedstawić zaświadczenie lub kartę informacyjną z opisem co zostało, wszczepione do ciała. Dokument taki da możliwość badania RM w polu 3 Teslowym.
Zawsze przed wykonaniem badania (RM) zwyrodnienia kręgosłupa przedstaw wszystkie dokumenty.
Dotyczy to wszystkich osób, a w szczególności:
z wszczepionymi sztucznymi zastawkami serca, protezami ortopedycznymi, klipsami naczyniowymi po operacjach neurochirurgicznych lub naczyniowych muszą przedstawić dokumentację, dotyczącą zastosowanego implantu z jakiego materiału został wykonany.
Przeczytaj także dlaczego bolą stawy
Tekst:
Data utworzenia: 3 październik 2023
J. Zielska